-کلیات
-
مقدمه
آبزی پروری در راستای تأمین نیازهای غذایی انسان و استفاده از مواد پروتئینی با منشأ حیوانی که کیفیّت مطلوب دارند از اهمیّت بسزایی برخوردار است. مطابق برآورد سازمان خواروبار جهانی، میزان تقاضای ماهی برای مصارف انسانی حدود ۱۱۰ میلیون تن در سال ۲۰۱۰ و سهم آبزی پروری در تولید کل جهانی ۳۸ درصد می باشد. با توجه به بالا بودن میزان تولید در برخی گونه ها و آسان بودن تولید آبزیان در مقایسه با سایر فرآورده های پروتئینی و بالا بودن ارزش غذایی آنها، امروزه آبزی پروری به عنوان یکی از سریع ترین فعالیتهای موثر در افزایش تولید غذا مورد توجه قرار گرفته است (Hasan, 2002). همچنین آبزیان یکی از با ارزش ترین منابع تولید پروتئین و سایر مواد مغذی در رژیم غذایی بسیاری از جوامع و کشورها می باشند. براساس گزارش های سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) در سالهای اخیر میزان صید و تولیدات حاصل از فعالیت های آبزی پروری برای بیش از ۶/۲ بیلیون نفر از جمعیت کره خاکی غذا تامین نموده است که این مقدار معادل حدود ۲۰ درصد از سهم گوشت سایر حیوانات در جیره انسانی می باشد. در سال های ۲۰۰۵ ، ۲۰۰۶ و ۲۰۰۷ تولیدات شیلاتی (صید و آبزی پروری ) به ترتیب به ۱۴۲ ، ۱۶۰ و ۱۷۵ میلیون تن رسید و سهم تولیدات آبزی پروری در سال ۲۰۰۶ بیش از ۶۰ میلیون تن بالغ گردید. در سال ۲۰۱۰ میزان صید (۸۸ میلیون تن) و تولیدات آبزی پروری (۵۹ میلیون تن) در مجموع ۱۴۸ میلیون تن گزارش شد. از این مقادیر تقریباً ۷۵ درصد برای مصارف انسانی و ۲۵ درصد برای مصارف غیرماکول استفاده شدند. این در صورتی است که از سال ۲۰۰۴ سهم مصارف انسانی روند افزایشی داشته است. در سالهای اخیر میزان صید آبزیان کمتر از ۸۸ میلیون تن می باشد و در آینده انتظار می رود با کاهش ۵۰ درصد ذخایر به دلیل صید و بهره برداری بی رویه، تولیدات آبزی پروری شتاب فزاینده ای داشته باشد. بر اساس گزارش سازمان خواربار و کشاورزی برآورد شده است که تنها ۲۵ درصد از ذخایر طبیعی قابل برداشت می باشد.
۱-۲-بیان مسئله
افزایش فزاینده جمعیت انسانی کره زمین از یک سو سبب برداشت بیش از حد، تخریب و تصرف زیستگاه های طبیعی به ویژه مکان های زادآوری جوامع گیاهی و جانوری و در نتیجه کاهش شدید تولید طبیعی و از سوی دیگر سبب افزایش تقاضا به ویژه پروتئین و به طور خاص پروتئین سفید شده است. جمعیت های طبیعی تاسماهیان که از کهن ترین و مهمترین ماهیان تجاری و بوم شناختی جهان محسوب می شوند، نیز از این قاعده مستثنا نبوده و به شدت در معرض نابودی و انقراض قرار دارند. بر اساس آمارهای جهانی در حالی که در سال های پایانی دهه ۱۹۷۰ میلادی، برداشت یا صید تاسماهیان از محیط های طبیعی بیش از ۳۳۰۰۰ تن و در سال ۱۹۹۱ میلادی حدود ۱۵۰۰۰ تن در سال بود، به کمتر از ۵۰۰ تن در سال ۲۰۰۶ و ۳۸۵ تن در سال ۲۰۰۹ میلادی رسید (; ۲۰۰۹ FAO, 2006). کاهش شدید جمعیت های طبیعی تاسماهیان شوک بزرگی را بر جوامع علمی بویژه دانشمندان شیلاتی و نیز مقامات اجرایی کشورهای تولید کننده ماهیان خاویاری وارد نمود. با توجه به به موارد فوق و خطر انقراض ماهیان خاویاری، کشورهای ساحلی خزردر سال ۱۳۹۰ در باکو توافق کردند که صید ماهیان خاویاری برای ۵ سال ممنوع شود. اما بنظر کارشناسان این اقدام برای حفظ نسل ماهیان خاویاری کافی نیست و بنابراین به همراه ممنوعیت صید، پرورش تمام دوره ای و اهتمام به آبزی پروری این گونه های ارزشمند در منابع آبهای داخلی رسید. در بین کشورهای اروپایی، ایتالیا با ۱۲۰۰ تن گوشت و ۲۵ تن خاویار، فرانسه با ۲۵۰ تن گوشت و ۲۰ تن خاویار، آلمان با ۳۵۰ تن گوشت و ۶ تن خاویار، روسیه با ۲۴۰۰ تن گوشت و ۵/۳ تن خاویار از مهمترین کشورهای تولیدکننده گوشت و خاویار پرروشی محسوب می شوند. در قاره آمریکا، ایالات متحده با تولید ۲۰ تن خاویار در سال ۲۰۰۷ (عمدتاً برای مصرف داخلی) یکی از تولیدکنندگان عمده خاویار پرورشی محسوب می گردد. در بین کشورهای آسیایی، جمهوری خلق چین با پرورش ۱۷ گونه از ماهیان خاویاری و با تولید ۲۵ هزار تن گوشت در سال ۲۰۰۹ و تولید ۱۶ تن خاویار پرورشی به عنوان یکی از کشورهای پرورش ماهیان خاویاری مطرح شده است. اکنون دیگر پرورش ماهیان خاویاری در محیطهای محصور امری نادر و خارق العاده محسوب نمی گردد. بر اساس گزارش سازمان بین المللی خواروبار جهانی (فائو) در سال ۲۰۰۶ تولید گوشت تاسماهیان پرورشی که در اواسط دهه ۱۹۸۰ کمتر از ۴۰۰ تن در سال بود به حدود ۲۵۰۰۰ تن در سال ۲۰۰۶ و ۳۲۵۷۶ تن در سال ۲۰۰۹ میلادی رسید که مهمترین عامل آن توجیه اقتصادی و قیمت بالای خاویار بود (پورکاظمی،۱۳۸۷ ). سیستم های پرورش ماهیان خاویاری در مناطق مختلف جهان متفاوت می باشد. اکثر کشورهای پیشرفته جهان با سیستم مداربسته و با استفاده از غذای کنسانتره فرموله شده مبادرت به پرورش تاسماهیان می نمایند در حالیکه سیستم های دیگر از قبیل پرورش در حوضچه های بتنی گرد، چند ضلعی، مستطیلی نیز در کشور های در حال توسعه مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر روش های فوق، پرورش ماهیان خاویاری در استخرهای خاکی و بویژه پرورش در قفس در پشت سدها و آب بندانهای بزرگ (چین، بلغارستان) و کانالهای آبرسانی (روسیه) مورد استفاده قرار می گیرد.ماهیان خاویاری یکی از با ارزشترین گونه های آبزیان بشمار می روند که از قدمت بسیار طولانی برخوردارند و به این علت “فسیل زنده” نام گرفته اند. در حاضر بیش از ۲۷ گونه از انواع تاس ماهیان در آبهای جهان زیست می نمایند که چند گونه از آن از قبیل تاس ماهی ایرانی (Acipenser persicus) ، تاس ماهی روسی (A. gueldenstaedti) ، شیپ (A. nudiventris) ، ازون برون(A. stellatus) ، فیل ماهی (Huso huso) و استرلیاد(A. ruthenus) بیشترین گونه ها را در دریای خزر و حوضه آبریز آن تشکیل می دهند. این گونه ها در دریای خزر بیشترین ذخایر تاس ماهیان جهان را تشکیل میدهند. طبق آمار موجود ۹۰% خاویار جهان از این دریا تامین می گردد. بیشترین خاویار تولیدی از سوی گونه ازون برون ، تاس ماهی روسی و تاس ماهی ایرانی می باشد. مقدار خاویار تولیدی از گونه های فیل ماهی و شیپ کمتر از سه گونه دیگر می باشد و گونه استرلیاد فقط در رودخانه های آب شیرین، مخصوصاً در رودخانه ولگا زیست می کند. فیلماهی با نام علمی ( Huso Huso) مشهورترین ماهی خاویاری جهان است، خاویار آن ممتاز، درشت و گرانترین خاویار به شمار می رود. از خصوصیات جالب توجه این ماهی سرعت رشد حیرت انگیز آن و زاد و ولد بالای آن است اما آن چه او را در صنعت پرورش ماهیان خاویاری مشهور ساخته است، عادت پذیری سریع به غذای مصنوعی و تحمل شرایط محیطی نامساعد و سرعت رشد بالای این گونه می باشد. سرعت رشد فیلماهی در مقایسه با سایر گونه های پرورشی بسیار بالاتر است، بطوریکه در شمال کشور طی ۳۶ ماه به وزن بالای ۱۰ کیلوگرم می رسد. همچنین این ماهی نسبت به شرایط نامساعد محیطی (کمبود اکسیژن، تغییراتpH و نوسانات دمایی( مقاوم بوده و در اکثر ماههای سال با وجود افت دما به تغذیه خود ادامه می دهد. بنابراین از پتانسیل بالایی جهت پرورش متراکم در سطح تجاری برخوردار است. این گونه نمونه بسیار مناسبی جهت پرورش در استخرهای بتنی با تراکم بالا به منظور تولید گوشت بشمار می رود.
محصول های مرتبط
بررسی اثر لیپو پلی ساکارید استخراج شده از سالمونلا انتریکا بر فعالیت COX-2، H2O2 وNO در زخم تجربی ایجاد شده در پوست موش
فصل اول: کلیات ۱-۱٫ بیان مسئله ۱-۲٫ ضروریت انجام تحقیق ۱-۳٫ اهداف پژوهش ۱-۴٫ سئوالات و فرضیهها فصل دوم: مروری…
بررسی اثر فرمولاسیون نانو ذرات نقره، عصاره و اسانس گیاه آویشن شیرازی در مهار برخی باکتری های بیماریزای پوست شامل استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم
فصل اول: کلیات ۱-۱- اهمیت موضوع وبیان مسئله ۱-۲- اهداف فصل دوم: مروری بر متون گذشته ۲-۱- کلیات گیاه شناسی…
بررسی باکتری های احیاء کننده سولفات در عفونت های روده بزرگ و آپاندیسیت
فصل اول: کلیات تحقیق مقدمه ۱-۱- مورفولوژی روده بزرگ ۱-۱-۱ سکوم و آپاندیس ۱-۱-۲ کلون ۱-۲- بیماریهای روده بزرگ ۱-۲-۱…
انالیز بیوانفورماتیکی، کلونینگ و بیان ناحیه V پروتئین 166CD در میزبان پروکاریوتی
فصل اول: مقدمه پروتئین ALCAM سرطان سرطان کولورکتال انواع مختلف سرطان کوورکتال علائم شایع سرطان کولورکتال تعیین مرحله بیماری تشخیص…
غربالگری اکتینومایستهای نگهداری شده در کلکسیون میکروارگانیسمهای دانشگاه تهران برای تولید ترکیبات ضد سرطان ریه
فصل اول: کلیات سرطان علل سرطان خصوصیات سلول توموری روش های درمان سرطان تاریخچه ی شیمی درمانی مقاومت دارویی فارماکولوژی…
تشخیص برخی از سرووارهای سالمونلا انتریکا به کمک Multiplex PCR در موارد اسهالی ارجاعی به بیمارستانهای سبزوار
عفونتهای سالمونلایی که عفونت های غذایی نامیده میشوند، ممکن است توسط هر یک از سرووارها ایجاد شود. معمولا باکتری عامل…
قوانین ثبت دیدگاه